وقتی شخصی قصد داره بخشی از وقتشو صرف یه کار خیری بکنه یا این که وقتی کسی قصد داره یه موسسه خیریه راه بندازه، قبل از انتخاب کردن زمینه فعالیتش باید حوزه هایی رو که میشه توش فعالیت کرد بررسی بکنه و ببینه چه زمینه ای برای کار مناسب تره. شاید این معیارها برای انتخاب زمینه فعالیت به کار بیان:

· اهمیت نیازهای انسان ها. مشخصه که اهمیت نیازهای انسان ها متفاوته. معمولا فعالیت های خیریه معطوف به اون دسته از نیازهای آدماست که به خاطر تامین نشدنشون، باعثث ایجاد بحران در زندگی آدما شدن. اگر نیازها به دو دسته نیازهای جسمی و روانی تقسیم بشن، معمولا عدم تامین نیازهای جسمی هستن که باعث بروز بحران و مختل شدن زندگی آدما میشه. بخشی از این نیازهای جسمی این ها هستن:

o       نیاز به غذای سالم و کافی

o       نیاز به آب سالم

o       نیازهای بهداشتی

o       نیاز به پوشاک کافی

o       نیاز به مسکن

اما علاوه بر این نیازها، نیازهای دیگه ای هم هستن که تامین نشدنشون می تونه باعث بحران در زندگی آدما بشه. نیازهای زیر رو در نظر بگیرین:

o       نیاز به امنیت

o       نیاز به شغل

o       نیازهای اجتماعی

o       نیاز به آموزش

دو دسته نیازهای غذایی و نیازهای بهداشتی آدما رو شاید بشه پایین ترین و مهم ترین سطح نیازهای آدما به حساب آورد. شاید بشه گفت بیشترین بخش فعالیت های موسسات خیریه هم کمک به برآورده شدن همین نیازهاست.

توی دنیا سازمان های بزرگی مثل فائو، یونیسف یا بانک جهانی، برای تخصیص بهتر منابع محدودی که در اختیار دارن، بررسی ها و مطالعات فراوونی برای تعریف نیازها، تفکیک و اولویت بندی اون ها انجام دادن. ما هم توی کشور خودمون واسه بالا بردن کارایی فعالیت های خیرخواهانه مون باید از نتایج کاری این سازمان ها استفاده کنیم.

·         توانایی ها. صرف نظر از این که چه نیازهایی اولویت بالاتری دارند، هر شخص یا موسسه خیریه، قابلیت های مشخص و محدودی دارند. با این قابلیت ها طبعا نمی شه هر نوع نیازی رو واسه رفع کردن انتخاب کرد. بنابراین، لازمه که قابلیت های فعلی و آتی هم در نظر گرفته بشن. قابلیت ها شامل این موارد هستن:

o       توانایی مالی فعلی

o       توانایی جذب وجوه مالی

o       توانایی به کارگیری منابع و امکانات سایرین

o       تخصص

· علاقه. به جز این ها، باید مساله علاقه رو هم در نظر داشت، چون اگر این مساله لحاظ نشه، فکر می کنم کارایی فعالیت ها زیاد نباشه. البته مساله علاقه هنگامی موضوعیت پیدا می کنه که یه شخص بخواد دست به انتخاب بزنه و این مساله در مورد یک سازمان خیریه چندان موضوعیتی نداره.

حالا یه مثال. فرض کنیم که یه موسسه خیریه قراره در یک منطقه تاسیس بشه و قراره که اساسنامه موسسه خیریه تنظیم بشه و در این اساسنامه باید زمینه فعالیت های موسسه تعیین بشه. اول از همه باید معلوم بشه حوزه جغرافیایی فعالیت موسسه کجاست. مثلا فرض کنیم منطقه منتخب، شهر شهریار باشه. در این صورت باید دید که در این منطقه چه نوع نیازهایی هست که اولویت بالاتری داره. انجام چنین کاری طبعا نیاز به اطلاعات و آمار داره. اما بازهم فرض می کنیم که نیازهای مهم مردم نیازمند منطقه این ها باشند:

1.     عدم دسترسی بعضی از خانواده ها به مواد غذایی کافی در بعضی از مناطق

2.     شیوع بیماری های خاص در بعضی مناطق و عدم دسترسی به مراقبت های بهداشتی و دارو به خاطر ضعف مالی

3.     سطح بالای بیکاری

4.     سطح پایین آموزش های مربوط به روابط خانوادگی و بالا بودن نرخ طلاق

موسسان باید ببینند که بضاعت مالی موسسه در حال حاضر چقدره و در آینده از چه منابعی می تونه تامین مالی انجام بده. بعدش نوبت به این می رسه که با توجه به بضاعت مالی و نیروی انسانی قابل دسترس، کدوم یک از حوزه ها به ترتیب اولویت قابل بشن.

برای مثال، اگر موسسه بضاعت مالی مناسبی داره یا می تونه وجوه زیادی جمع آوری کنه، طبعا بهتره که اولویت اول که تامین غذای خانواده های ضعیفه انتخاب بشه. اگر موسسه هیچ منابع مالی در اختیار نداره و توانایی جذب منابع مالی هم نداره، اما اعضای موسسه سابقه کار آموزشی دارن و از متخصصین روانشناسی یا مشاوره هم در تیم هستن یا امکان به کار گرفتن رایگان این افراد وجود داره، شاید بهتر باشه مورد چهارم انتخاب بشه و موسسه خیریه زمینه کارش رو برگزاری کلاس های رایگان آموزش روابط خانوادگی قرار بده.